کد مطلب:12213 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

آياتي كه سجده واجب دارند دليل تأكيد بر سجده نمودن چيست و آيا در مواردي ميتوان سجده نكرد؟ آيا ميشود هنگام رسيدن به آن آيات، از تلاوت آنها صرف نظر كرد؟

الف) مهمترين علتي كه براي سجده در چهار سورة سجدهدار ميتوان ذكر كرد، سنت اهل بيت عصمت و طهارت: است; يعني رواياتي كه از امامان معصوم: صادر شدهاست.

در كتاب وسائلالشيعه، ج 4، ص 880، باب 42، حديث 2 به سند ابيبصير از حضرت امامصادقروايت شده كه فرمود: اگر چيزي از آيات عزايم چهارگانه (آيات سجدهدار در چهار سورة علق، نجم، تنزيل سجده، حم سجده) خوانده شد و تو آن را شنيدي، بيدرنگ سجده كن; در هر حال كه باشي; چه بدون وضو، چه جُنُب و چه زني كه در حال بينمازي (حيض) است; امّا در ساير آيات سجدهدار قرآن (غير از چهار سورة مذكور) اختيار داري سجده كني يا نكني.

از اين حديث شريف نكات ذيل به دست ميآيد:

1. بعد از تلاوت يا شنيدن آيات سجده دارِ واجب، امر به سجده شده و فوراً بايد سجده كرد;

2. در سجدههاي واجب (آيات سجدهدار) داشتن وضو، جنب نبودن ـ حايض نبودن زن شرط نيست; و هيچ امري مانع از لزوم سجده كردن نميتواند باشد.

3. در سجده در آيات سجدهدارِ غير از چهار سورة مذكور، مستحب است و انسان ميتواند آنرا انجام دهد يا ترك كند.

بنابراين، يكي از مهمترين حكمتهاي حصر سجده واجب در اين چهار آيه، تعبد است.

البته تذكر اين نكته لازم است كه آيه ها و سورههاي قرآن داراي حقايق، صورتهاي غيبي و ويژگيهايي هستند كه براي انسانها در اين دنيا قابل مشاهده نيست، اما اين ويژگيهاي مخصوص، موجب آثار و احكام خاص براي آيات ميشود كه يك نمونه آن لزوم سجده در آيات چهار گانه فوق ميباشد

ب) صرف نظر كردن از تلاوت آيات مزبور منعي ندارد و انسان ميتواند در هنگام قرائت كل سوره، آيات مذكور را نخواند، البته به همان اندازه از ثواب قرائت و آثار آن آيه (كه براي ما نامعلوم است) محروم ميشود، و اگر در جايي نخواندن آيه سجده دار به منزله توهين به قرآن و سبك شمردن آن تلقي شود و يا به معناي نفيِ آيه مذكور از قرآن باشد لازم است از اين امر اجتناب كرده و آيه را قرائت نمود.